Algemeen

In deze sectie geven we een samenvatting op hoofdlijnen van de voortgang met betrekking tot het beleid en de financiën.

Urgente maatschappelijke opgaven
In deze bestuursrapportage rapporteren we over de voortgang van de Urgente maatschappelijke opgaven (UMO's). Deze opgaven staan centraal in de uitvoering van het Bestuursprogramma 2022-2026. Onder de verschillende thema’s en subthema’s gaan we op doelenniveau hier dieper op in.

Doelstellingen
In de eerste bestuursrapportage wordt gerapporteerd over de voortgang van de doelstellingen die in de begroting 2023 zijn opgenomen. Dit doen we met de bekende kleurtjes:

Stelpost indexatie
Met de huidige hoge inflatie dienen diverse budgetten te worden geïndexeerd. In de begroting 2023 hebben we daarvoor een stelpost indexatie gevormd. Het uitgangspunt voor een bijstelling is dat er een sprake moet zijn van een prijsstijging van meer dan 10%. Ook verhogingen van externe partijen komen ten laste van deze stelpost. In onderstaande tabel zijn de nieuwe indexeringen aangegeven. Het restantbudget uit de begroting 2023 is in de eerste regel aangegeven.

Toelichting
1. In 2023 kunnen we de behoedzaamheid in de algemene uitkering laten vrijvallen, omdat het gaat over het lopende jaar. In de meerjarenraming hanteren we het financieel kader van 5 punten behoedzaamheid.
2. Naar aanleiding van de meicirculaire 2022 hebben we een voorzichtige raming opgenomen van de algemene uitkering, omdat er destijds berichtgeving was dat het Rijk weer moest bezuinigen. Het ziet er inmiddels naar uit dat er inderdaad sprake is van bezuinigingen. De verwachting is echter dat de meicirculaire 2023 nog positief zal zijn. Daarom stellen we voor om dit bedrag te laten vrijvallen en toe te voegen aan de stelpost indexatie. Daardoor is er in de jaren 2024 t/m 2027 ruim € 2 miljoen per jaar beschikbaar.
3. Er is een nieuwe CAO afgesloten. De gemiddelde loonstijging bedraagt circa 8% voor onze medewerkers. Aangezien we maar 2% voor CAO hebben opgenomen, dienen we de loonsom met 6% te verhogen voor 2023. Dit kost structureel € 960.000.
4. De gemeente Emmen gaat in de komende jaren fors meer vragen voor de ICT dienstverlening. Dit heeft diverse oorzaken, zoals het organiseren van betere bescherming tegen cybercrime en de uitbreiding van personeel. Onder andere ook de hogere loonkosten van de CAO werken hier in door.
5. Het voorstel is om de zwembaden BV jaarlijks vanaf 2024 met 3% te indexeren. Het hanteren van 0% indexatie is namelijk niet meer haalbaar met de hoge prijsstijgingen.
6. De kosten voor groenvoorziening van Emco en Wedeka nemen toe met € 61.000. Al meerdere jaren is dit budget incidenteel bijgeraamd, maar nu is het voorstel dit eenmalig structureel te doen.
7. De premie op onze WGA verzekering is fors gestegen. Dit is voornamelijk het gevolg van indexatie.
8. Het budget voor Stichting Andes wordt jaarlijks nog niet geïndexeerd. Door diverse inhoudelijke budgetten in te zetten en wat budget te reserveren uit 2022 is het gelukt om in 2023 voldoende middelen beschikbaar te stellen. Stichting Andes heeft een subsidieaanvraag voor 2024 aangeleverd met een indexatie van 6%. Het voorstel is om dit bedrag beschikbaar te stellen. Vanaf 2025 wordt het budget standaard met 3% verhoogd. Ook Andes heeft namelijk te maken met hoge CAO stijgingen.
9. De gemeenschappelijke regelingen vragen fors meer middelen dan we in de begroting 2023 hadden opgenomen. Aangezien dit samenwerkingsrelaties zijn dienen we in onze begroting het bedrag op te nemen dat zij vragen als deelnemersbijdrage. In 2023 nemen we de effecten van de begrotingswijzigingen mee. In dit geval gaat het om een bijstelling van de RUD van € 216.000, een bijstelling van € 55.000 van de GGD en een bijstelling van € 16.000 van de Emco.
10. In de begroting 2023 is het budget voor wegen eenmalig met 15% verhoogd. Inmiddels is duidelijk geworden dat de kosten voor verkeersaanpassingen ook met meer dan 10% zijn gestegen. Daarom verhogen we dit budget met 15%.
11. Ook de kosten voor openbare verlichting zijn toegenomen met meer dan 10%. Ook hier stellen we een verhoging van 15% van het budget voor.

Conclusie
Er is in 2023 nog een klein overschot in deze stelpost. Indien noodzakelijk wordt het restant ingezet in BERAP 2023-II.

Autonome voorstellen en bestuurlijke wijzigingen van de DPL
Deze bestuursrapportage bevat autonome en bestuurlijke wijzigingen. Autonome wijzigingen zijn bijstellingen van budgetten. Bestuurlijke wijzigingen zijn keuzes voor nieuw beleid die aan de raad worden voorgelegd. Deze wijzigingen voor 2023 zijn geselecteerd uit de Dynamische prioriteitenlijst (DPL). In de Kadernota 2024 is een actueel overzicht gegeven van de Dynamische prioriteitenlijst (DPL) met de voorstellen voor 2024.

Hieronder het overzicht van de wijzigingen in deze rapportage. Een wijziging met een 'A' is een autonome wijziging en een wijziging met een 'B' een bestuurlijke wijziging. De wijzigingen zijn in de onderdelen 'Wat mag het kosten?' bij de verschillende thema's toegelicht.

Geactualiseerde saldi
We presenteren de geactualiseerde saldi van Saldo begroting (knop 1) en Budget beleidsintensivering (knop 2). Alle wijzigingen zijn toegelicht in de onderdelen 'Wat mag het kosten?' van de verschillende thema's. In de bijlage 'Totaaloverzicht wijzigingen' is het totaal van de wijzigingen in beeld gebracht.  

Knop 1: Saldo begroting
Na het verwerken van de structurele wijzigingen resteert een nadelig saldo van € 10.029.

Knop 2: Budget beleidsintensivering
Na het verwerken van de incidentele wijzigingen resteert een voordelig saldo van € 3.710.

Interpretatie van de uitkomsten
Door te kijken naar knop 1, knop 2, het saldo van de stelpost indexatie en het saldo voor onvoorzien verwachten we een resultaat van € 171.923 voor het jaar 2023.